Έχουν περάσει περισσότερα από 100 χρόνια από τότε που η Κυριακή καθιερώθηκε ως αργία στην Ελλάδα. Τότε, η απόφαση της κυβέρνησης δίχασε την κοινωνία: από την μία οι εργάτες, οι μικρο-υπάλληλοι (οι «γαυριάδες» όπως τους έλεγαν), οι οποίοι θα είχαν επιτέλους μία ημέρα για να αναπαυθούν και από την άλλη οι μεγαλο-επιχειρηματίες και οι οικονομικοί παράγοντες της χώρας. Από τότε έως σήμερα τα στρατόπεδα φαίνεται να παραμένουν τα ίδια.

Ο σύγχρονος νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός χρησιμοποιώντας τα κράτη ως δεκανίκια τροποποιεί συνεχώς τις εργασιακές σχέσεις στα πλαίσια μιας γενικότερης μεθόδευσης που αποσκοπεί στην εργασιακή υποδούλωση και στη σύγχρονη βαρβαρότητα. Η τροποποίηση αυτή πραγματοποιείται με τεχνάσματα, τα οποία έρχονται με την μορφή νομοθετημάτων σε διαφορετικούς χρόνους, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται ο αριθμός των ανθρώπων που αφορούν. Είναι σημαντικό ο κόσμος της εργασίας να βρίσκεται σε εγρήγορση ώστε να προλαμβάνει και να αντιμετωπίζει τα τεχνάσματα αυτά, πριν προλάβουν να επιβληθούν.

Η κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας, είναι ένα κομμάτι μόνο ενός ψηφιδωτού που περιλαμβάνει την κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων, την εδραίωση της ωρομίσθιας εργασίας, τα σπαστά ωράρια, τις ατομικές συμβάσεις, τις απλήρωτες υπερωρίες, την τρομοκρατία μέσω της αξιολόγησης, τις απολύσεις, τις λευκές νύχτες και τα black Friday, στην Ελλάδα των μνημονίων.

Οι πιο πρόσφατες δράσεις της ΕΣΕ Ρεθύμνου (μοίρασμα ενημερωτικών εντύπων, συζήτηση με εργαζόμενους και εργαζόμενες στον κλάδο του εμπορίου) ανέδειξαν τη γενικότερη δυσαρέσκεια σχετικά με την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας αλλά και την ανάγκη για συντονισμένη αντίδραση απέναντι σ’ αυτό το αντεργατικό μέτρο. Συναντήσαμε και συνομιλήσαμε με υπαλλήλους σε μικρά καταστήματα της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου και με κάποιους ιδιοκτήτες των καταστημάτων αυτών, με υπαλλήλους σε σούπερ μάρκετ και μεγάλες εμπορικές αλυσίδες (εμπόριο ρούχων, καλλυντικών, ηλεκτρικών συσκευών, οικιακού εξοπλισμού κτλ), καθώς και με πελάτες.

Οι υπάλληλοι των σούπερ μάρκετ και των μεγάλων εμπορικών αλυσίδων μπορεί να είναι τα πρώτα θύματα του συγκεκριμένου μέτρου, αλλά δεν είναι λίγοι και οι καταστηματάρχες μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που ισχυρίζονται πως αναγκάζονται να παίξουν με τους όρους της παγκόσμιας αγοράς και των πολυεθνικών. Η κατάργηση της Κυριακάτικης αργίας αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που στο βάθος του περιλαμβάνει την κατάκτηση του συνόλου της αγοράς και του πλήρη ελέγχου της από τις πολυεθνικές εταιρίες. Καταναλωτικά πρότυπα του τύπου ‘ψωνίζω όποτε θέλω’ και γιγαντοαφίσες των σούπερ μάρκετ με την ένδειξη ‘Κυριακή ανοιχτά’ δημιουργούν ένα καθεστώς εργασίας όπου μιλάμε για «απελευθέρωση του ωραρίου» λες και είναι δέσμια τα ωράρια των καταστημάτων και όχι ο ελεύθερος και προσωπικός χρόνος των εργαζομένων. Γίνεται λόγος για ‘ευελιξία των εργαζομένων’ σαν να ήταν ο εργαζόμενος αυτός που είναι αδιάλλακτος και όχι τα αφεντικά. Χρησιμοποιείται το ψευδοεπιχείρημα της αύξησης των θέσεων εργασίας ενώ αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι η αύξηση των ωρών εργασίας.

Δεν θέλουμε να τρώμε τα ψίχουλα των πλουσίων. Στην Ελλάδα της κρίσης υπάρχει χρήμα. Θέλουμε ισότιμο καταμερισμό του πλούτου. Ο πλούτος ανήκει σ’ αυτούς και αυτές που τον παράγουν. Για μια δίκαιη κοινωνία που να στηρίζεται στην αλληλέγγυα οικονομία, χωρίς αφεντικά και χωρίς μεσάζοντες.

Ελευθεριακή Συνδικαλιστική Ένωση (ΕΣΕ) Ρεθύμνου
eserethymnou.espivblogs.com
facebook: ΕΣΕ Ρεθύμνου

Το κείμενο αυτό μοιράστηκε την Κυριακή 5 Νοέμβρη σε όσα εμπορικά καταστήματα άνοιξαν και σε κόσμο που ψώνιζε ή απλώς έκανε την βόλτα του στους δύο κεντρικούς δρόμους της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου.
Ευχαριστούμε τους συντρόφους και τις συντρόφισσες που πλαισίωσαν δυναμικά τη δράση μας με πανώ και συνθήματα  και συμμετείχαν στην συλλογική κουζίνα που ακολούθησε. Φωνάξαμε συνθήματα όπως “Κυριακή και νύχτα να πάνε για δουλειά, οι υπουργοί, οι δήμαρχοι και τ’ αφεντικά”, “Σκέψου σαν εργάτης όχι σαν πελάτης”, “Ούτε για ψώνια ούτε για δουλειά, Κυριακή θα είναι τα μαγαζιά κλειστά”, “Σκεφτείτε σαν εργάτες, όχι σαν πελάτες και στ’ αφεντικά μην κάνετε τις πλάτες”, “Βιτρίνες λουσάτες, απλήρωτοι εργάτες”, “40 ώρες για 400 ευρώ, δεν φταίει ο μετανάστης φταίει τ’ αφεντικό”.

Ακολουθεί το κείμενο που μοιράστηκε:

Ποτέ την Κυριακή

Οι εφτά εργάσιμες Κυριακές το χρόνο είναι ένα πρώτο σκαλοπάτι για το άνοιγμα των καταστημάτων κάθε Κυριακή. Οι Λευκές Νύχτες είναι ένα πρώτο βήμα για το άνοιγμα των καταστημάτων κάθε νύχτα. Και λίγο λίγο οι Κυριακές της εκδρομής, της παραλίας, του αράγματος, της παρέας με αγαπημένους ανθρώπους, καθώς και οι βραδινές βόλτες θα μετατραπούν σε ψώνια στο εμπορικό κέντρο. Γιατί προφανώς τέτοια αντιεργατικά μέτρα φτιάχνονται προς όφελος των εμπορικών κέντρων και των σουπερμάρκετ. Μας λείπει άραγε χρόνος για να ψωνίσουμε; Δεν φτάνουν έξι μέρες τη βδομάδα για να δουλέψουμε;

Σήμερα 5 Νοέμβρη είναι μία από τις εργάσιμες Κυριακές και ο καθένας και η καθεμιά μας αναλαμβάνει την ευθύνη για την εφαρμογή αυτού του αντεργατικού μέτρου.

Στους καταστηματάρχες και καταστηματάρχισσες που άνοιξαν λέμε:
Κάθε ευρώ που βγαίνει στις έξτρα ώρες που ανοίγεις, υποθηκεύει το μέλλον σου στις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων που πάντα μπορούν περισσότερο.

Στους εργαζόμενους και εργαζόμενες που σήμερα δουλεύουν λέμε:
Κάθε εργατικό κεκτημένο που αφήνουμε να καταπατηθεί ανοίγει το δρόμο για περεταίρω λεηλασία των ζωών μας.

Στους πελάτες και πελάτισσες της Κυριακής λέμε:
Κάθε ευρώ που σήμερα ξοδεύεις σε κατανάλωση ασκεί πίεση στους εργαζόμενους η οποία μοιραία θα στραφεί εναντίον σου.

Στις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων λέμε:
Ξέρουμε ότι η ελαστικοποίηση του ωραρίου είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα σας και γι’ αυτό θα μας βρίσκετε συνεχώς μπροστά σας.

Δεν ζούμε για να δουλεύουμε, δουλεύουμε για να ζούμε. Διεκδικούμε πενθήμερη και οκτάωρη εργασία για όλους και όλες μας, δεν δεχόμαστε το ελαστικοποιημένο ωράριο και δεν παραχωρούμε τις αργίες μας. Κάθε πισωγύρισμα προδίδει τους αγώνες που έχουν δοθεί για ζωή και αξιοπρέπεια.

Σκέψου σαν εργάτης, όχι σαν πελάτης.
Οι ζωές μας δεν είναι εμπόρευμα.

Ελευθεριακή Συνδικαλιστική Ένωση (ΕΣΕ) Ρεθύμνου
eserethymnou.espivblogs.com
facebook: ΕΣΕ Ρεθύμνου

Την Πέμπτη 3 Αυγούστου μοιράσαμε σε εργαζόμενες και εργαζόμενους στον κλάδο του εμπορίου και σε καταστηματάρχες το κείμενο που ακολουθεί. Το κείμενο μοιράστηκε στα καταστήματα των δύο κεντρικών οδών της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου, την Εθνικής Αντιστάσεως και την Αρκαδίου. Παράλληλα μοιραζόταν σε πελάτισσες, πελάτες, διερχόμενους και διερχόμενες το κείμενό μας Αν η Κυριακή δεν είναι αργία, δεν είναι Κυριακή, με μια σύντομη περίληψη στα αγγλικά.

Το κείμενο που μοιράστηκε:

Δεν δουλεύουμε, δεν ανοίγουμε τις Κυριακές

Την Κυριακή 16 Ιουλίου, ημέρα που είχε προκηρυχτεί γενική απεργία στον κλάδο του εμπορίου, πραγματοποιήσαμε παρέμβαση στα ανοιχτά μαγαζιά με μοίρασμα του κειμένου μας «Αν η Κυριακή δεν είναι αργία, δεν είναι Κυριακή». Συνομιλήσαμε με καταστηματάρχες και υπαλλήλους και εισπράξαμε την ομόθυμη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι «αναγκάζονταν» (αληθές στην περίπτωση των υπαλλήλων, προβληματικό στην περίπτωση των καταστηματαρχών) να δουλέψουν Κυριακή. Καλούσαμε πελάτες και πελάτισσες να μην ψωνίζουν Κυριακή και με αγγλόφωνη περίληψη του κειμένου ενημερώναμε αλλοδαπές πελάτισσες και πελάτες και τους καλούσαμε να σταθούν αλληλέγγυες και αλληλέγγυοι στον αγώνα μας.

Παρά το γεγονός ότι οι υπάλληλοι δεν είχαν μεγάλα περιθώρια να αρνηθούν να δουλέψουν, είναι εντυπωσιακή η αντίφαση που παρατηρήσαμε στους καταστηματάρχες οι οποίοι αν και απρόθυμοι άνοιξαν τα μαγαζιά τους. Παρότι αρκετοί εμφανίζονταν δυσαρεστημένοι με τη στάση του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου να μην προκηρύξει απεργία, δεν γνωρίζουμε αν είχαν ασκηθεί ουσιαστικές πιέσεις από τα μέλη του προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι καταστηματάρχες στο σύνολό τους ήταν της γνώμης ότι μόνο με μια σαφή στάση του Εμπορικού Συλλόγου θα μπορούσε να παραμείνει η κυριακάτικη αργία, ενώ τίποτα δεν θα μπορούσε να οργανωθεί από τα κάτω. Αυτό δείχνει τη μειωμένη διάθεση δράσης των καταστηματαρχών ενάντια στο μέτρο, παρά την προφορική τους δυσαρέσκεια. Παράλληλα θεωρούμε υποκριτική την προφορική υποστήριξη της κυριακάτικη αργίας ακόμη και από τα λίγα μη τουριστικά μαγαζιά της Αρκαδίου που συστηματικά ανοίγουν τις Κυριακές.

Παρά τις ρήσεις μαγαζατόρων που δήθεν αναγκάστηκαν να ανοίξουν, το μεγαλύτερο μέρος των καταστημάτων της Αρκαδίου παρέμειναν κλειστά, πράγμα που θα όφειλε να προβληματίσει όσους και όσες άνοιξαν. Παρά τις δηλώσεις δυσαρέσκειας και ανεπάρκειας για οργάνωση από τα κάτω, με τη στάση τους ενισχύουν την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας από τα κάτω, με την προσωπική επιλογή και ευθύνη του καθενός και καθεμιάς να ανοίξουν τα μαγαζιά τους, είτε μόνοι τους είτε υποχρεώνοντας τις υπαλλήλους τους να δουλέψουν. Να σημειώσουμε ότι από αυτό το αντιεργατικό μέτρο, πλήττονται σχεδόν αποκλειστικά οι γυναίκες, που αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων.

Τέλος θεωρούμε απαράδεκτη τη στάση του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου που περιορίζεται να υπερασπίζεται την κυριακάτικη αργία με αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Συναδέλφισσα στον κλάδο του εμπορίου, οργανώσου στο σωματείο σου! Μόνο με την οργάνωση μπορείς να υπερασπιστείς τα συμφέροντά σου.

Κανένα μαγαζί ανοιχτό τις Κυριακές.

Οι ζωές μας δεν είναι εμπόρευμα.